Vô sinh được định nghĩa khi vợ chồng quan hệ tình dục với tần suất bình thường, từ 2 - 3 lần trong 1 tuần nhưng sau 1 năm chung sống không sử dụng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà người vợ vẫn chưa có thai thì được gọi là vô sinh. Vô sinh có thể xuất phát từ cả 2 phía, hoặc có thể chỉ do người vợ, hoặc chồng,... Bài viết dưới đây sẽ cung cấp thông tin hữu ích cho bạn về vấn đề vô sinh ở nam.
27/03/2020 | Nguyên nhân nào dẫn tới hiện tượng vô sinh ở nam giới 11/01/2020 | Vô sinh ở nam giới - điều cánh mày râu không nên bỏ qua 08/01/2020 | Hỏi đáp: Vô sinh ở nam có chữa được không? 21/12/2019 | Xét nghiệm AZF giúp xác định nguyên nhân bệnh vô sinh ở nam giới
1. Tìm hiểu về vô sinh ở nam?
Theo các chuyên gia y tế, tỉ lệ vô sinh ở nữ chiếm 40%, vô sinh nam chiến 40% và do cả hai hoặc không rõ nguyên nhân chiếm 20%. Vô sinh được chia thành 2 loại chính:
- Vô sinh nam nguyên phát:
Vô sinh nguyên phát tức là nam giới chưa từng có con, là tình trạng vợ chồng sinh hoạt không sử dụng bất kỳ biện pháp phòng tránh nào trên 1 năm mà không thể có con và nguyên nhân do nam giới thì được gọi là vô sinh nguyên phát.
- Vô sinh nam thứ phát:
Vô sinh thứ phát xảy ra đối với các cặp vợ chồng đã có 1 con và mong muốn có con ở lần tiếp theo, không sử dụng bất kỳ biện pháp phòng tránh nào khi quan hệ tình dục trong một khoảng thời gian dài không thể có con, nguyên nhân chính là do nam giới, thì được gọi là vô sinh nam thứ phát.
Nam giới có dấu hiệu bất thường về cơ quan sinh dục
2. Nguyên nhân gây bệnh vô sinh ở nam
Hiện nay, các nghiên cứu y học chỉ ra có rất nhiều nguyên nhân dẫn tới tình trạng vô sinh nam, trong đó có một số nguyên nhân cụ thể bao gồm:
- Các vấn đề về sinh lý nam: hay gặp là tình trạng rối loạn cương dương, xuất tinh sớm, khó xuất tinh hay xuất tinh ngược dòng,... đây cũng là nhóm nguyên nhân hay gặp hiện nay, khiến nhiều cặp vợ chồng sau kết hôn mà gặp rất nhiều khó khăn trong việc quan hệ.
- Chất lượng tinh trùng yếu, kém: có thể bạn xuất tinh nhiều, nhưng số lượng và chất lượng tinh trùng không tốt, tinh trùng dị dạng hoặc chuyển động kém,... Có một vài nghiên cứu chỉ ra rằng khoảng 13 - 15% trường hợp vô sinh là do yếu tố chất lượng tinh trùng kém.
- Do các bất thường ở cơ quan tiết niệu sinh dục như viêm dinh và hẹp bao quy đầu, viêm tinh hoàn - mào tinh, giãn tĩnh mạch thừng tinh, tinh hoàn ẩn, tinh hoàn lạc chỗ,....
- Do bất thường di truyền như đột biến mất đoạn gen AZF, do hội chứng Klinefelter ( 46-XXY),... đều dẫn tới việc người nam giới không thể có con do không sản xuất được tinh trùng.
- Người làm việc áp lực, thường xuyên bị căng thẳng sẽ khiến chuyện chăn gối không được “viên mãn” là một trong số những nguyên nhân gây nên vô sinh, hiếm muộn.
- Thói quen sử dụng nhiều rượu bia và chất kích thích, hút thuốc lá sẽ làm suy giảm chất lượng và số lượng tinh trùng, giảm ham muốn tình dục. Hơn nữa, những độc tố có chứa trong rượu bia sẽ gây rối loạn cương dương, là nguyên nhân làm ảnh hưởng trực tiếp tới khả năng có con ở nam giới.
- Mặc đồ bó sát là thói quen của rất nhiều nam thanh niên hiện nay, nhưng thói quen mặc đồ bó sát, khoe cơ bắp, sẽ khiến nhiệt độ tinh hoàn tăng nên gây cản trở tới quá trình sinh tinh, ảnh hưởng chức năng sinh sản.
- Quan hệ tình dục bừa bãi trước khi kết hôn, hoặc quan hệ tình dục không an toàn, không chung thủy một vợ một chồng cũng là yếu tố nguy cơ dẫn tới vô sinh nam.
Chất lượng và số lượng tinh trùng có ảnh hưởng lớn tới kết quả sinh sản của nam giới
Môi trường làm việc độc hại, tiếp xúc với nhiều hóa chất như cần sa, mực in, cồn công nghiệp hay thuốc trừ sâu, bức xạ,... gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe sinh sản.
Ngoài ra, còn rất nhiều nguyên nhân dẫn tới vô sinh nam khác, có thể do tổn thương trong quá trình điều trị ung thư hay những nguyên nhân không thể xác định khác, hoặc nguyên nhân do di truyền,... Bởi vậy nếu gặp các vấn đề bất thường sức khỏe, bạn nên tới ngay cơ sở y tế, thực hiện khám sức khỏe định kỳ để bảo vệ chất lượng cuộc sống cho chính mình và người thân.
Vô sinh ở nam có rất nhiều triệu chứng khác nhau, có triệu chứng cụ thể, nhưng nếu không để ý sẽ có một vài triệu chứng ít biểu hiện ra bên ngoài:
- Cơ quan sinh dục, cụ thể là bìu căng, sưng to và có biểu hiện đau.
- Xuất tinh sớm, rối loạn cương dương, chưa đi chợ đã hết tiền.
- Dương vật bị đau hoặc chảy mủ, mủ chảy ra có thể có màu vàng.
- Dương vật khó cương cứng, hoặc rối loạn cương dương,...
- Béo phì, rụng tóc, da khô và nhăn nheo,... kèm theo những bất thường như cơ thể đột nhiên ra nhiều mồ hôi, luôn có cảm giác lo âu, mỏi mệt.
- Và quan trọng nhất là mặc dù hai vợ chồng quan hệ đều đặn thường xuyên trên 6 tháng mà chưa có kết quả.
Thông thường, vô sinh ở nam để biết rõ dấu hiệu, triệu chứng rõ ràng bạn nên tới cơ sở y tế chuyên khoa để kiểm tra, xác định được nguyên nhân và cách điều trị phù hợp. Bởi có người đàn ông nếu có vấn đề bất thường về sinh sản nhưng vẫn quan hệ tình dục bình thường, xuất tinh bình thường mà thông qua mắt thường không thể nhận biết được số lượng và chất lượng tinh trùng,... nên không thể tự đánh giá được kết quả của bản thân.
Bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân trong quá trình khám Vô sinh
Đối tượng nguy cơ dẫn tới vô sinh nam
- Độ tuổi: Đàn ông trên 40 tuổi có khả năng sinh sản kém hơn những người trẻ hơn
- Sử dụng thuốc lá: Hút thuốc có thể làm tăng nguy cơ rối loạn chức năng cương dương và số lượng tinh trùng ít ở nam giới
- Sử dụng rượu: Đối với nam giới, việc sử dụng rượu nặng có thể làm giảm số lượng và khả năng di chuyển của tinh trùng
- Thừa cân: số lượng tinh trùng của một người đàn ông và mức độ testosterone có thể bị ảnh hưởng nếu bị béo phì
- Vấn đề tập thể dục: thiếu hoặc không tập thể dục đủ góp phần gây nên béo phì và làm tăng nguy cơ vô sinh.
4. Cần làm gì để phòng ngừa vô sinh ở nam?
Các chuyên gia y tế chỉ ra rằng có rất nhiều cách để phòng ngừa vô sinh ở nam giới:
- Bạn nên duy trì cân nặng cơ thể ở mức hợp lý, không để bị quá gầy hay quá béo, tránh trường hợp thừa hoặc thiếu cân.
- Cần có chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý, ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống đủ nước mỗi ngày từ 1,5 - 2 lít nước, không sử dụng rượu bia, thuốc lá và các chất kích thích, hạn chế dùng đồ ăn sẵn, nên chọn thực phẩm tươi, ăn chín uống sôi.
- Luôn giữ tinh thần lạc quan, thoải mái tránh bị căng thẳng áp lực để nâng cao chất lượng cuộc sống chăn gối.
- Khám sức khỏe định kỳ là một trong số những lựa chọn hoàn hảo để phát hiện bệnh sớm và điều trị kịp thời, giảm thiểu thời gian điều trị, ít tốn kém và ngăn ngừa những ảnh hưởng xấu tới tình trạng sức khỏe sinh sản.
Các biện pháp chẩn đoán vô sinh ở nam
Thông thường, bước đầu bác sĩ sẽ thăm hỏi về tiền sử bệnh lý, các bệnh lý di truyền trong gia đình, khám lâm sàng sau đó thực hiện một số xét nghiệm cơ bản như:
Kết quả xét nghiệm hỗ trợ bác sĩ xác định được tình trạng sức khỏe của bạn
- Xét nghiệm tinh dịch đồ giúp đánh giá chất lượng tinh trùng của nam giới. Để thực hiện xét nghiệm, bạn nên kiêng quan hệ tình dục từ 2-7 ngày.
- Xét nghiệm nội tiết cơ bản: giúp định lượng các nội tiết tố LH, FSH, prolactin, estradiol, testosterone,...
- Xét nghiệm di truyền: những xét nghiệm về nhiễm sắc thể, gen để đánh giá tình trạng, mức độ rối loạn của nhiễm sắc thể, gen, qua đó tìm ra nguyên nhân gây nên vô sinh hiếm muộn ở nam giới.
Còn rất nhiều xét nghiệm khác, tùy vào từng đối tượng bệnh nhân bác sĩ sẽ đưa ra chỉ định phù hợp.
Bên cạnh đó, siêu âm hệ tiết niệu, sinh dục, siêu âm tinh hoàn giúp phát hiện những bất thường ở tuyến tiền liệt, túi tinh, tinh hoàn, tĩnh mạch thừng tinh, mào tinh hoàn, đo kích thước tinh hoàn,... giúp bác sĩ có kết luận và đưa ra phương pháp điều trị hiệu quả nhất dành cho bạn
Vô sinh ở nam - bạn không nên chủ quan. Ngoài việc tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ, bạn cần có lối sống khoa học, lành mạnh ngay từ hôm nay để bảo vệ sức khỏe cũng như sức khỏe sinh sản cho chính mình và người thân. Nếu có bất cứ thắc mắc nào về “chuyện chăn gối” hay gặp vấn đề về cơ quan sinh dục, bạn chỉ cần nhấn máy và gọi tới số 1900 56 56 56 nhân viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn sẵn sàng lắng nghe bạn!